ႏိုင္ငံမဲ့ အေၾကာင္း

ႏိုင္ငံမဲ့(Stateless) ဆိုတာကို အနည္းငယ္ ေျပာျပလိုပါတယ္။ ျမန္မာေတြျပည္ပကို ထြက္ေနတာ အမ်ားႀကီး ရွိလို႔သိသူေတြလည္းအေတာ္မ်ားမ်ားရွိၾကမွာပါ။

လက္ရွိႏုိင္ငံတကာရဲ႕အေနအထားမွာဘယ္သူမဆိုအျခားႏိုင္ငံတခုကိုတရားဝင္ဝင္ေရာက္လာၿပီး ရက္ေက်ာ္(Overstay) ေနထိုင္ရင္(သို႔)ခိုးဝင္(Illegalentry)လာရင္သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ ရဲ႕(သူႀကိဳက္သလို ေရးဆြဲထားတဲ့)လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဥပေဒနဲ႔ရင္ဆိုင္ရပါတယ္။အဲဒီဥပေဒရဲ႕စီရင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မတိုင္မီ လ-ဝ-ကဥပေဒေဘာင္ အတြင္းကပဲေနထိုင္ရပါတယ္။

အဲဒါေၾကာင့္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ မရွိတာတို႔၊ လက္ထပ္ရင္ အသိေပး /ခြင့္ေတာင္းရတာတို႔၊ အျခားနယ္ေျမကို ကူးသန္း သြားလာခြင့္ မရွိတာတို႔၊ေက်ာင္းတက္ခြင့္ မရတာ၊ က်န္းမာေရး ခံစားခြင့္ မရွိတာ စတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြ ရတဲ့အခြင့္အေရးမ်ဳိးေတြ မရႏိုင္တာကို လ-ဝ-က ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္သူေတြဘက္က အရင္နားလည္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒုကၡသည္ ရက္ျဖဴဂ်ီ (Refugee) အျဖစ္ ေလွ်ာက္ခြင့္ ရွိတာ / မရွိတာ၊ ခံစားခြင့္ျပဳတာ / မျပဳတာမ်ဳိးကလည္း ႏိုင္ငံတခုနဲ႔တခု မတူၾကပါဘူး။ေလွ်ာက္ထားသူေတြကိုလည္း တဦးခ်င္းမွာ အမႈတခုခ်င္းအလိုက္ (case by case)သီးသန္႔စီ အထပ္ထပ္ အခ်ိန္ယူ စစ္ေဆးပံုခ်င္းလည္း မတူပါဘူး။ ဒီလုိၾကားကာလေတြမွာလူ႔အခြင့္အေရး ခံစားခြင့္ေတြကို ႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ တန္းတူမရတာက လက္ရွိႏိုင္ငံ တကာရဲ႕ အေျခအေနပါပဲ။

လ-ဝ-က ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္သူမွန္သမွ် ျပည္ႏွင္ဒဏ္ (Deportation)ေပးခံၾကရပါတယ္။ မိခင္ႏိုင္ငံကလက္မခံလို႔၊ဒါမွမဟုတ္မိခင္ႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရး(သို႔)စီးပြားေရး(သို႔)အျခားတခုခုအရ ျပန္လည္လက္မခံႏိုင္စရာအေၾကာင္းရင္းကခိုင္လံုေနရင္ေတာ့ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ ေပးလို႔ မရတာေၾကာင့္ လက္ခံေပးႏိုင္မယ့္တတိယႏိုင္ငံကို စီစဥ္ရပါတယ္။ တတိယႏိုင္ငံလည္းမရွိဘူးဆိုရင္ေရာက္ရွိရာႏိုင္ငံမွာပဲ ႏိုင္ငံမဲ့(Stateless)အျဖစ္ ေနထိုင္ရပါတယ္။ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေနထိုင္ခြင့္ရရွိသြားၿပီးတာေတာင္မွ ႏိုင္ငံသားမျဖစ္ေသးပါဘူး။ဒါဟာလည္း ႏိုင္ငံမဲ့ (Stateless) ျဖစ္ေနတာ တခုပါပဲ။

လ-ဝ-က ဥပေဒ ေပါ့ေလ်ာ့ရင္ ျပည္ပကေနတိုင္းတပါးသားေတြ အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ဝင္ လာႏိုင္ တာ ႏိုင္ငံတိုင္းက သိလို႔ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ကာကြယ္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံကိုကာကြယ္ဖို႔ ဆိုတဲ့ အေရးမွာ ျပည္ပစစ္တပ္ေတြ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာတာကို ခုခံဖို႔တခုတည္း မဟုတ္ပါဘူး။တရားဝင္လာေရာက္ၿပီးရက္ေက်ာ္ေနထိုင္တာ၊တရားမဝင္ခိုးဝင္တာေတြကို လည္းကာကြယ္ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ဝိေသသလကၡဏာေတြမပ်က္စီးေစရဖို႔အျပင္လံုျခံဳေရး၊လူမ်ဳိးေရး၊ဘာသာေရး၊က်န္းမာေရး၊လူမႈေရး၊စီးပြားေရးစတဲ့အစစအရာရာကိုကာကြယ္ထားႏိုင္ဖို႔အေသးစိတ္ တြက္ခ်က္ျပင္ဆင္ၿပီးစီမံရပါတယ္။

ျပည္ပမွလာေရာက္ေနထိုင္သူေတြကလဝကဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္ထားရင္ ႏိုင္ငံတကာမွာလူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈအပိုင္းကိုထည့္တြက္ေလ့ရွိၾကေပမယ့္ ႏိုင္ငံအလိုက္လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြမွာအနိမ့္ဆံုးအဆင့္သတ္မွတ္ပံုခ်င္းမတူၾကပါဘူး။တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈ၊စာနာမႈ၊မိမိႏိုင္ငံရဲ႕တန္ဖိုးကိုထိန္းသိမ္းမႈ၊စိုးရိမ္ေၾကာင့္က်စရာ အေနအထားတို႔အေပၚမွာ မူတည္ရံုသာမက လ-ဝ-ကဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္သူေတြရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ တန္ဖိုး အေန အထား စတဲ့အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔အေပၚမွာလည္း မူတည္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျပည္ပကလာေရာက္ၿပီးလဝကဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္ထားသူေတြအတြက္လူ႔အခြင့္ 

အေရးကိစၥတခုတည္းကို ေရွ႕တန္းတင္ထားလို႔မရႏိုင္ပါဘူး။ဒုကၡသည္အျဖစ္ေလွ်ာက္ထားရတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြကိုအမွန္အတိုင္းတင္ျပဖို႔၊ဥပေဒေဘာင္ဝင္ဖို႔ဆိုတာေတြကလည္းသိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။လူကုန္ကူးတာ (Human trafficking) ေတြကလည္းမျဖစ္မေနတားဆီးရတဲ့အေရးႀကီး   ျပႆနာတခု ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေျပာစရာေတြကမ်ားလြန္းလွပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ေနတဲ့ကိစၥေတြမွာ ေသခ်ာတာကေတာ့ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဥပေဒ ကို ေခတ္စနစ္နဲ႔ အညီ အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ ျပန္လည္စိစစ္ ျပင္ဆင္ဖို႔လိုအပ္ေကာင္း လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ဝန္ထမ္း အေနအထားကိုလည္း အလားတူ စိစစ္ျပင္ဆင္စီမံထားဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ နယ္ျခားေဒသေတြကေန တရားမဝင္ ခုိးဝင္လာသူေတြကိုတားဆီးဖို႔ လိုအပ္ရင္ စစ္တပ္၊ ရဲ စတဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္တာေတြကိုလည္း ခတ္စနစ္နဲ႔အညီ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ဒီလိုပဲႏိုင္ငံသားျဖစ္ မႈ အေပၚမွာ တိုင္းျပည္ေရွ႕ေရးကို ေမွ်ာ္ေတြး ၾကံဆၿပီး အျမဲတမ္းအေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေနသင့္ပါတယ္။

လြင္ေအာင္စိုး
၂၁-၆-၂ဝ၁၂