ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ဖုိ႕ဘယ္လမ္းသြားမွာလဲ

၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အစုိးရကလႊတ္ေပးခဲ့တယ္။
၂၀၁၂ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲက်ေတာ့ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေခါင္းေဆာင္
တဲ့အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD)ဟာလစ္လပ္တဲ့ ၄၅ေနရာမွာ၀င္ေရာက္ေရြး
ခ်ယ္ခံေတာ့ ၄၃ေနရာအနုိင္ရခဲ့ၿပီး တရား၀င္အဓိကဒုတိယအင္အားႀကီးပါတီျဖစ္လာ
ခဲ့တယ္။ ဒီလုိတစ္ခဲနက္ေအာင္ျမင္မႈေတြရလာတာေၾကာင့္လဲ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရရဲ႕
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးပထမအဆင့္ကုိေရာင္ျပန္ဟပ္လာခဲ့တယ္။

ေဒၚစုၾကည္ဟာေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ခံေနရစဥ္အေတာအတြင္း လြတ္လပ္မႈနဲ႕ဒီမုိ
ကေရစီအတြက္ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့တယ္။ ဒီအခ်က္နဲ႔ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္သမၼတတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ႕အသင့္အျဖစ္ေသးပါ
ဘူး။သမၼတတစ္ေယာက္အျဖစ္အေနနဲ႕သူမဟာ၁၃၅မ်ိဳးေသာတုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြ
ကုိစုစည္းေပးနုိင္ဖုိ႔လုိအပ္ၿပီး မလုပ္နုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ သူမရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာကုိထိခုိက္ေစ
မွာျဖစ္ပါတယ္။ဒိအတြက္သူမဟာလက္ရိွသူမရဲ႕နုိင္ငံေရးနဲ႕ဘာသာေရးအေလ့အ
က်င့္ေတြကုိေျပာင္းလဲနုိင္ဖုိ႕အတြက္ခက္ခက္ခဲခဲဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ဖုိ႕လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္။

အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ သူ႕မွာခုိင္မာတဲ့သမုိင္းေၾကာင္းေတြနဲ႕ သူမရဲ႕ပါတီကုိေထာက္ခံမႈေတြရိွပါတယ္။

ပထမအခ်က္ကေတာ့ သူမဟာ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရဖုိ႔အတြက္ လမ္းျပေပးခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕သမီးျဖစ္ပါတယ္။ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
ဟာ ျမန္မာနုိင္ငံကုိလြတ္လပ္ေရးရဖုိ႔အတြက္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကုိလက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ေပ
မယ့္သူဟာလုပ္ၾကံခံရၿပီးေနာက္ ၁၉၄၇ခုႏွစ္ ဇူလုိင္ ၁၉ရက္ေန႔မွာကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ သူရုတ္တရက္ေသဆုံးခဲ့ေပမယ့္လဲ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့သူ
တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားအားလုံးကေလးစားခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း
စုၾကည္ဟာ သူမရဲ႕ အေဖျဖစ္သူရဲ႕ေျခရာကုိနင္းၿပီး ျပည္သူေတြရဲ႕ေရွ႕ေမွာက္ကုိ
၁၉၈၈ခုႏွစ္ၾသဂုတ္၂၆ရက္ေန႕ကေရႊတိဂုံေစတီမွာမိန္႕ခြန္းေျပာရင္းအတုိက္အ
ခံေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အျဖစ္ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနရာဟာ ၁၉၄၆
ခုႏွစ္တုန္းကလည္း သူမရဲ႕ဖခင္ျဖစ္သူကလြတ္လပ္ေရးအႀကိဳစကားေျပာခဲ့တဲ့ေန
ရာလည္းျဖစ္ပါတယ္။

ဒုတိယအခ်က္က သူမဟာဒီမုိကေရစီရရိွေရးအတြက္လည္းသက္ေသျပခဲ့တာပဲျဖစ္
ပါတယ္။အတုိက္အခံလႈပ္ရွားမႈေတြစတဲ့အခ်ိန္ကတည္းကသူမဟာ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ
လြတ္လပ္ခြင့္ရရိွေရးအတြက္ရုန္းကန္ခဲ့ရပါတယ္။ ႏွစ္ ေပါင္း ၂၀အတြင္းမွာ ၁၄ႏွစ္ ကေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႕ေနခဲ့ရပါတယ္။သူမအေနနဲ႕ ျမန္မာျပည္ကထြက္ခြာၿပီး
မိသားစုေတြနဲ႕ေနခြင့္ရေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ကေနထြက္္မသြားခဲ့ပါဘူး။ဒီအေၾကာင္း
နဲ႕ပတ္သက္လုိ႕သူမကုိေမးၾကည့္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာျပည္ကထြက္သြားဖုိ႔ဆုိတာ
ဘယ္ေတာ့မွမစဥ္းစားခဲ့ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာဒီမုိကေရစီကုိယုံၾကည္တဲ့သူ
တစ္ေယာက္ပဲရိွေနပါေစ..အဲဒီသူနဲ႕၂ေယာက္တည္းပဲေနမွာပါလုိ႔တုန္႕ျပန္ခဲ့ပါ
တယ္။

တတိယအခ်က္က ေဒၚစုၾကည္ဟာအၾကမ္းမဖက္ေရးနဲ႕ဒီမုိကေရစီအေၾကာင္းေျပာေန
ခဲ့ပါတယ္။သူမေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံေနရစဥ္မွာလည္းသူမၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္အားေပး
ဖုိ႕နဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုအတြက္ပဋိပကၡကုိဖယ္ရွားရမယ္ဆုိတာအေလးအနက္ေျပာခဲ့ပါ
တယ္။သူမရဲ႕ဖခင္လုိပဲတုိင္းရင္းသားအေရးေတြကုိအားေပးရင္းနဲ႕စစ္အစုိးရကုိအတုိက္
အခံတစ္ဦးအေနနဲ႕ရပ္တည္ခဲ့ပါတယ္။စစ္အစုိးရရဲ႕လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကုိ
ဆန္႔က်င္ေနတာရယ္.သူမရဲ႕အၾကမ္းမဖက္မႈေဟာေျပာမႈေတြနဲ႕တုိင္းရင္းသားအုပ္စုေတြ
ကုိေက်နပ္ေစတဲ့ သူမရဲ႕စြမ္းေဆာင္ရည္ေၾကာင့္ သူမကုိမိခင္သဖြယ္ေခၚဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။ တကယ္လုိ႕မ်ားသူမသာသမၼတသာ ျဖစ္ခဲ့ရင္ဆုိတဲ့ႀကီးမားတဲ့ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြျပည္
သူေတြမွာရိွေနပါတယ္။

ေဒၚစုၾကည္သာ သမၼတျဖစ္ခဲ့ရင္ သူမအေနနဲ႕ ရင္ဆုိရဖုိ႔ရိွတာကေတာ့ ျပန္႕က်ဲေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြကုိေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္ေစဖုိ႔ အပါအ၀င္အဟန္႕အတားေတြနဲ႕ရင္ဆုိင္ရ
ပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့အျပင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ၂၅ရာခုိင္ ႏႈန္းေနရာယူထားတဲ့တပ္မေတာ္က
လူေတြနဲ႔လဲအလုပ္လုပ္ရပါအုန္းမယ္။အတုိက္အခံကုိ္ယ္စားသူမဟာအစုိးရအဖြဲ႕၀င္ျဖစ္
လာမွာမုိ႕သူမဟာခက္ခဲတဲ့ေရြးခ်ယ္မႈေတြခ်ရပါေတာ့မယ္။ဒါ့အျပင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ
ကေ၀ဖန္ ျပစ္တင္မႈေတြလဲခံရလိမ့္မွာျဖစ္ၿပီးသူမရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာကုိထိခုိက္ကာသူမ
ကုိေထာက္ခံမႈေတြအခ်င္အျမန္အားနည္းသြားပါလိမ့္မယ္။

ျပႆနာရဲ႕တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းအျဖစ္သူမဟာတစ္ဖက္ဖက္ကုိလုိက္ရမွာျဖစ္ၿပီးသူမရဲ႕
ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြမွန္တယ္ဆုိတာကုိ ျပည္သူကုိအသိေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာင္ေဒၚစုၾကည္ဟာရုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ပတ္သက္ေနတဲ့ရခုိင္ျပည္နယ္ကကိစၥမွာ
သူမရဲ႕ရပ္တည္မႈမျပတ္သားတာေၾကာင့္ျပင္းထန္တဲ့ေ၀ဖန္မႈေတြခံေနရပါတယ္။
ေဒၚစုၾကည္ကေတာ့ဒီကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးသူမအေနနဲ႕လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္
မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ေနတာကုိသာ ေျပာမွာျဖစ္ၿပီးဘယ္သူ႕ကုိမွဆန္႕က်င္ေျပာမွာမဟုတ္
ဘူး..တစ္ဖက္ဖက္ကုိရႈတ္ခ်ေျပာလုိက္ရင္ ေနာက္တစ္ဖက္ကပုိၿပီးအႏုိင္က်င့္သြားလိမ့္
မယ္လုိ႔ေျပာခဲ့ပါတယ္။သူမအေနနဲ႕ဒီျပႆနာေတြအတြက္တရားဥပေဒအတုိင္း ျဖစ္မွ
သာစည္းလုံးညီညြတ္မႈကုိရနုိင္မယ္လုိ႕ဆုိပါတယ္။

သူမရဲ႕တုန္႔ျပန္ခ်က္ေၾကာင့္သူမကုိေထာက္ခံသူေတြဆီက ေ၀ဖန္သံေတြက်ယ္
က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူတစ္
ဦးျဖစ္တဲ့ Neng Seng က Huffington Postသတင္းစာမွာ“I Feel Betrayed by
Aung San Suu Kyi,” ဆုိတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႕ေရးသားခဲ့ရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ဟာအစုိးရစစ္တပ္ကစစ္သားေတြရဲ႕လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကုိမသိ
ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနခဲ့တယ္..ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕အေျခခံရပ္တည္ခ်က္နဲ႕
ပတ္သက္လုိ႕တစ္ခ်ိန္ကစိတ္အားတက္ၾကြခဲ့ေပမယ့္အခုလုိဆိတ္ဆိတ္ေနျခင္း
နဲ႕ၾကားေနေရး၀ါဒေၾကာင့္ဒီလုိခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဆက္ျဖစ္ေနအုန္းမွာပဲဆုိၿပီးေဖာ္ျပခဲ့
ပါတယ္။ ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းကလည္းဒီလုိသာ လက္ေတြ႕ျဖစ္ေနတာေတြကုိေဒၚေအာင္
ဆန္းစုၾကည္ကဘာမွမလုပ္ပဲဆက္ေရွာင္ေနအုန္းမယ္ဆုိရင္သူမရဲ႕မိန္႕ခြန္းေတြ
မွာေျပာေနတဲ့ဒီမုိကေရစီနုိင္ငံဆုိတာျဖစ္လာနုိင္အုန္းမွာမဟုတ္ ဘူးလုိ႔ေဖာ္ျပခဲ့ပါ
တယ္။

အေရြးခ်ယ္ခံေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ေဒၚစုၾကည္ဟာလူတုိင္းကုိေတာ့ေက်
နပ္ေအာင္လုပ္ေပးနုိင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ကန္႕သတ္ထားတဲ့ဘတ္ဂ်က္၊မျပည့္စုံတဲ့အေျခခံ
အေဆာက္အအုံေတြ၊လုပ္ပုိင္ခြင့္ကန္႕သတ္မႈလူမ်ိဳးေရးကြဲျပားမႈေတြနဲ႕အတူေဒၚစုၾကည္
ဟာခက္ခက္ခဲခဲဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ရပါလိမ့္မယ္။ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ရဲ႕ထုံးစံအတုိင္းသူမရဲ႕ပါတီ
အတြင္းမွာလည္းသေဘာထားကြဲျပားတာေတြလဲရိွလာလိမ့္မယ္။တစ္ခ်ိဳ႕ကုိေတာ့သူမအ
ေနနဲ႕သေဘာထားႀကီးလုိ႔ရေပမယ့္တစ္ခ်ိဳ႕ကုိေတာ့ဒီလုိလုပ္လုိ႕ရမွာမဟုတ္ပါဘူး။ဒီမုိ
ကေရစီဆုိတာ ျပည္သူေတြကသူတုိ႔ဆႏၵေတြကုိထုတ္ေဖာ္ျပမွာျဖစ္သလုိ ျပည္သူေတြမွာ
လဲအျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳးရိွမွာပဲ။စစ္တပ္အတြက္က ေတာ့ဒါဟာျပႆနာမဟုတ္ပါဘူး..ဘာျဖစ္
လုိ႕လဲဆုိေတာ့သူတုိ႕တစ္ေတြရဲ႕မတူညီတာေတြေၾကာင့္ပါဘဲ။ဒါေပမယ့္လဲ ေဒၚစုၾကည္
ဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြကုိစိတ္ေက်နပ္ေအာင္လုပ္မေပးနုိင္ဘူးဆုိရင္ေဒၚစုၾကည္အေန နဲ႕ဆုံးရႈံးမႈေတြရိွလာမယ္ဆုိတာရွင္းပါတယ္။

ေနာက္ဆုံးအဟန္႕အတားတစ္ခုကေတာ့သိကၡာနဲ႕မနာလုိမႈပါပဲ။ ေဒၚစုၾကည္ရဲ႕ဖခင္ျဖစ္
သူဦးေအာင္ဆန္းဟာတစ္ခ်ိန္ကျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းလဲျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံေရး
ၿပိဳင္ဖက္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ဦးေစာရဲ႕သတ္ျဖတ္တာကုိခံခဲ့ရတယ္ဆုိတာကုိသတိရသင့္ပါတယ္။
ဦးေအာင္ဆန္းရဲ႕ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈနဲ႕ ျမန္မာနုိင္ငံမ်ာကုိလုိနီစနစ္အဆုံးသတ္ဖုိ႕သူ႕
ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္မႈကုိတကမၻာလုံးကအသိအမွတ္ျပဳခံခဲ့ရျခင္းဟာ ေနာက္ဆုံးမွာလုပ္ ႀကံခံရၿပီးေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။နုိင္ငံမွာသိပ္လူႀကိဳက္မ်ားလာၿပီဆုိရင္စစ္တပ္ေရာအတုိက္
အခံပါတီေတြကပါၿပိဳင္ဆုိင္မႈနဲ႔ မနာလုိမႈတြျဖစ္လာနုိင္စရာရိွလာပါလိမ့္မယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟု ေလးစားထုိက္တဲ့သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီးကမၻာ့အသုိင္းအ၀ုိင္း
ရဲ႕ေလးစားမႈကုိခံေနရတယ္ဆုိေပမယ့္လဲ၂၀၁၅ခုႏွစ္မွာသူမကုိသမၼတအျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခဲ့
မယ္ဆုိရင္ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ေခါင္းေဆာင္တစ္ ေယာက္အေနနဲ႕အလားတူအသိအမွတ္ျပဳခံ
ရဖုိ႕သူမလုပ္နုိင္ပါအုန္းမလား?နုိင္ငံေရးအရထင္ရွားသူတစ္ေယာက္နဲ႕သူမရဲ႕အကူး
အေျပာင္းကာလမွာအဓိကအဟန္႕အတားေတြနဲ႕ရင္ဆုိင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။သူမရဲ႕ပုံရိပ္ကုိ
သူမဘယ္လုိဖန္တီးမယ္ဆုိတာလာမဲ့၂ႏွစ္မွာၾကည့္ရေတာ့မွာျဖစ္ၿပီးအကယ္လုိ႕သာ
ေျပာင္းလဲေနတဲ့ျမန္မာနုိင္ငံကုိေခါင္းေဆာင္ဖုိ႕သူမမွာအလားအလာရိွရင္ေတာ့သူမကုိ
သမၼတအျဖစ္ျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

February 5, 2013 : Eurasia Review မွ ေဆာင္းပါးရွင္ Billy Tea ၏ What’s In
The Way Of Aung San Suu Kyi’s Running For President? ကုိအလ်ဥ္းသင့္သလုိ
ဘာသာျပန္ဆုိထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။